Một ngày nọ, Khổng Tử cùng các học trò của mình đang trên đường đi qua một ngôi làng nhỏ. Trong khi họ dừng chân nghỉ ngơi, một người đàn ông địa phương, nổi tiếng vì tính khí cục cằn, tiến đến và bắt đầu lớn tiếng xúc phạm Khổng Tử.
Người đàn ông chê bai ông đủ điều, từ ngoại hình cho đến những triết lý mà ông giảng dạy. Các học trò của Khổng Tử đều cảm thấy tức giận thay cho thầy và muốn lên tiếng bảo vệ ông. Nhưng Khổng Tử chỉ ngồi yên, gương mặt điềm tĩnh, không hề phản ứng.
Khi người đàn ông rời đi, một học trò không kiềm được, liền hỏi:
- Thưa thầy, tại sao người đó lăng mạ thầy như thế mà thầy không đáp lại?
Khổng Tử mỉm cười và nhẹ nhàng đáp:
- Nếu có ai đó mang đến cho ta một món quà, nhưng ta không nhận, món quà ấy thuộc về ai?
Học trò ngẫm nghĩ rồi trả lời:
- Dĩ nhiên, món quà ấy vẫn thuộc về người mang nó.
Khổng Tử gật đầu:
- Đúng vậy. Tương tự, khi ai đó xúc phạm ta mà ta không nhận lấy những lời lẽ đó, thì sự xúc phạm ấy vẫn thuộc về họ, không thuộc về ta.
Các học trò đều im lặng, ngẫm nghĩ sâu sắc về lời dạy này.
Câu chuyện bất hủ: Khổng Tử và cách ứng xử với kẻ xúc phạm